Có nên sử dụng sữa công thức cho trẻ sơ sinh không?

Lựa chọn sữa mẹ hay sữa công thức cho trẻ sơ sinh là một trong những mối quan tâm lớn của các bậc cha mẹ.

Các chuyên gia tin rằng sữa mẹ là sự lựa chọn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nhưng không phải phụ nữ nào cũng có thể cho con bú. Đối với nhiều người, quyết định cho con bú sữa mẹ hoặc bú sữa công thức còn dựa trên nhiều yếu tố khác nhau.

Vậy thì sữa công thức là gì? Có khác gì so với sữa mẹ? Những lưu ý gì khi lựa chọn sữa công thức cho trẻ sơ sinh? Loại sữa công thức nào được khuyến khích sử dụng nhất hiện nay? Hãy cùng Chuonchuoncon.com tìm hiểu nhé !

Sữa công thức cho trẻ sơ sinh là gì? 

Sữa công thức cho trẻ sơ sinh hay còn gọi là sữa bột là các loại sữa được sản xuất dành riêng làm thức ăn cho trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 12 tháng tuổi. Trong đó, thành phần chính là mô phỏng công thức hóa học của sữa mẹ và dùng để thay thế hoàn toàn hoặc một phần cho sữa mẹ.

Sữa công thức được hiểu dưới những dạng sau đây:

• Sữa bột: Thường được pha với nước trước khi cho trẻ uống;
• Sữa dạng lỏng: Thường được pha với một lượng nước tương đương;
• Sữa dùng ngay: Thường đắt hơn so với các loại sữa nói trên, có thể cho trẻ dùng ngay mà không cần phải qua các bước chế biến.

Sữa công thức dành cho trẻ em thương mại đã xuất hiện từ cuối những năm 1800. Các công thức đã phát triển theo thời gian theo nhu cầu, sở thích của người tiêu dùng. Và ngày nay, càng có nhiều bằng chứng về cách nuôi dưỡng trẻ sơ sinh bằng sữa công thức tốt khi cần thay thế cho việc bú sữa mẹ.

Thành phần trong sữa công thức cho trẻ dưới 1 tuổi

Phân loại sữa theo nguồn gốc

Sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh có nhiều loại:

• Công thức sữa bò là loại được sử dụng phổ biến nhất. Sữa đã được thay đổi để giống với sữa mẹ.
• Công thức làm từ đậu nành thường được sử dụng cho trẻ dị ứng với sữa bò hoặc đường lactose. Công thức làm từ đậu nành cũng có thể hữu ích nếu cha mẹ muốn loại trừ protein động vật khỏi chế độ ăn của trẻ.
• Các công thức thủy phân protein chứa protein được chia nhỏ thành các kích thước nhỏ hơn so với các công thức có trong sữa bò và sữa công thức làm từ đậu nành. Sữa công thức thủy phân protein dành cho trẻ không dung nạp sữa bò hoặc sữa công thức làm từ đậu nành.
• Các loại công thức chuyên biệt cũng có sẵn cho trẻ sinh non và những trẻ có tình trạng bệnh cụ thể.

Thành phần chính trong sữa công thức là gì ?

Sữa công thức cho trẻ sơ sinh có những thành phần mô phỏng giống như sữa mẹ. Nó có công thức gần giống với sữa mẹ trong việc giúp trẻ có một cơ thể khỏe mạnh. Đó là tăng trưởng về chiều cao, cân nặng đồng thời phát triển trí não, thị lực, cảm xúc, kỹ năng giao tiếp, giải quyết vấn đề, hệ miễn dịch.

Thành phần của sữa công thức phải có đạm, đường, chất béo và các vitamin, khoáng chất thiết yếu. Ngoài ra còn cần có một số dưỡng chất bổ sung đặc biệt như choline, DHA, ARA, beta-glucan, prebiotic…

Dù được sản xuất ở đâu, thuộc nhãn hiệu nào thì sữa công thức cho bé nhìn chung là có thành phần giống hệt nhau. Bởi do sữa bột công thức phải tuân theo quy định của các cơ quan quản lý thực phẩm.

Chẳng hạn Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đòi hỏi các nhà sản xuất cung cấp 29 chất dinh dưỡng cụ thể trong mỗi khẩu phần. Và không nhà sản xuất nào được phép cắt lược một trong những thành phần đó.

Hiện nay, sữa bò là cơ sở của hầu hết các loại sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh. So với sữa từ đậu nành hay các loại hạt khác, sữa từ động vật gần với sữa mẹ nhất. Các loại sữa hạt không có đầy đủ các thành phần cho sự phát triển của trẻ sơ sinh.

Tại sao mẹ nên sử dụng sữa công thức ?

Các mẹ hãy nhớ một điều rằng, sữa mẹ luôn luôn là loại sữa tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Cần đọc: Sữa non cho trẻ sơ sinh- Nên am hiểu sâu để tránh những sai lầm

Trong một số trường hợp, việc cho con bú bằng sữa mẹ được chống chỉ định về mặt y tế.

Nguyên do từ mẹ

• Sức khỏe của mẹ. Mẹ bị nhiễm HIV hoặc mắc bệnh lao. Hoặc mẹ đã trải qua một số loại phẫu thuật vú, có thể đã cắt bỏ một phần hoặc cắt bỏ tất cả các bộ phận sản xuất sữa của vú. Mẹ đang dùng bất kỳ loại thuốc nào có thể gây hại cho em bé, ví dụ thuốc trị bệnh ung thư.
• Người mẹ có thể không thích cho con bú hoặc nghĩ rằng điều đó là bất tiện.
• Dị ứng thức ăn. Người mẹ ăn thức ăn có thể gây ra phản ứng dị ứng ở trẻ sơ sinh
• Suy giảm tiết sữa. Người mẹ không thể sản xuất đủ sữa.

Nguyên nhân từ trẻ sơ sinh

• Trẻ không thể bú sữa mẹ. Trẻ bị dị tật bẩm sinh hoặc lỗi bẩm sinh về chuyển hóa như bệnh galactosemia -bệnh rối loạn chuyển hóa hiếm gặp. Điều này khiến việc bú mẹ trở nên khó khăn hoặc không thể thực hiện được.
• Em bé được coi là có nguy cơ bị suy dinh dưỡng. Trong một số trường hợp nhất định, trẻ sơ sinh có thể có nguy cơ bị suy dinh dưỡng, chẳng hạn như do thiếu sắt , thiếu vitamin. Ví dụ thiếu vitamin D, nhưng trong sữa mẹ hàm lượng vitamin D rất ít, cần phải song song bổ sung sữa công thức.

Ngoài ra, khi sữa mẹ không về kịp, thì nguồn sữa từ ngân hàng sữa mẹ lại hạn chế, không có…

Dù biết rằng sữa mẹ là sữa tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Điều này cũng được tất cả các nhãn hiệu sữa công thức khẳng định. Tuy nhiên, trong những trường hợp nêu trên, là những trường hợp bất khả kháng. Lúc này, để đảm bảo cho sự phát triển của bé, mẹ bắt buộc phải sử dụng đến sữa công thức như một giải pháp thay thế hữu hiệu. Tuy nhiên, mẹ cũng cần biết cách lựa chọn loại sữa tốt và phù hợp với thể trạng của con.

Xem thêm : Sữa công thức nào tốt cho trẻ sơ sinh ?

Những lưu ý khi sử dụng sữa công thức cho trẻ sơ sinh

Dưới đây là một số vấn đề cha mẹ cần lưu ý khi sử dụng sữa công thức cho trẻ:

Cách lựa chọn sữa công thức nào tốt cho trẻ sơ sinh

Sữa dành cho trẻ sinh non nhẹ cân

• Sữa chứa protein, vitamine và khoáng chất cao phù hợp cho trẻ sinh non.
• Sữa có tỷ lệ năng lượng cao hơn so với sữa bình thường (0,7-0,75Kcal/ml so với 0,67Kcal/ml).

Ngoài ra, ở những nước đã phát triển còn có dạng sữa mẹ đóng hộp được bổ sung thêm vi chất ví dụ như Enfamil Human Milk Fortifier, Similac Natural Care Human Milk Fortifier, Similac Human Milk Fortifier…

Sữa dùng cho trẻ dưới 6 tháng tuổi

Loại sữa này phù hợp cho trẻ sơ sinh (có cân nặng lúc sinh trên 2500gr) tới 6 tháng tuổi vì dễ tiêu hóa và có tỉ lệ canxi/ phospho =2:1, tỷ lệ này tối ưu cho thận của trẻ nhỏ và tăng cường hấp thụ canxi.

Sữa cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng khi trẻ bú được 150ml/kg cân nặng/ngày.

Sữa dành cho trẻ từ 6 tháng đến 12 tháng tuổi

Trẻ sau 6 tháng tuổi cần được cho ăn dặm bổ sung đa dạng với đầy đủ 4 nhóm thực phẩm gồm chất béo, tinh bột, đạm, rau và trái cây. Sự tăng cân của trẻ sẽ không còn phụ thuộc nhiều vào chế độ sữa như trẻ dưới 6 tháng tuổi. Trẻ chỉ cần bú 500 – 800ml sữa/ ngày là đủ, phụ thuộc vào cân nặng hiện tại của trẻ.

Sữa công thức cho những trẻ sơ sinh có thể trạng đặc biệt

Nhóm không có đường lactose

Nhóm sữa này thường dùng cho những trẻ có ruột bị kích thích, đầy hơi, tiêu lỏng do nhạy cảm với đường lactose. Dựa vào nguồn đạm có trong sữa, nhóm này được phân chia làm 2 loại:

• Loại gốc động vật: ví dụ như Dumex lacto-free, Similac Lactose Free, Enfalac Lactose Free …
• Loại gốc thực vật: ví dụ như Prosobee, Nursoy, Isomil….

Sữa thủy phân

Sữa không chứa đường lactose. Đồng thời protein sữa bò đã bị thủy phân. Nên dễ tiêu hóa dùng cho những trẻ bị dị ứng sữa bò như: Nutramigen, Pregestimil và Alimentum. Ngoài ra, có thể dùng cho trẻ từ sơ sinh bị rối loạn tiêu hóa, ăn uống bất cứ loại gì cũng tiêu chảy. Trẻ không dung nạp được thức ăn do tiêu chảy nặng kéo dài, bệnh lý mổ cắt ruột nhiều, suy dinh dưỡng dạng teo đét.

Do vậy nếu trong gia đình có tiền căn dị ứng thức ăn hoặc trẻ bị dị ứng sữa bò. Mẹ nên chọn sữa đậu nành hoặc sữa thủy phân nếu trẻ không được nuôi bằng sữa mẹ. Tuy nhiên, cũng có một số trẻ bị dị ứng sữa bò có phản ứng dị ứng chéo với sữa đậu nành.

Sữa dành cho trẻ bị trào ngược dạ dày thực quản

Một số sữa công thức có bổ sung thêm tinh bột gạo (ví dụ như Enfamil AR), hoặc bổ sung thêm chất gôm thiên nhiên có đặc tính làm đặc sữa giúp giảm nôn trớ và nuôi dưỡng các vi khuẩn có ích trong ruột, làm tăng thể tích và độ dẻo của phân, ngăn ngừa tình trạng táo bón và các cơn đau co thắt (ví dụ như Frisolac Comfort).

Nhóm sữa không chất béo

Sữa không chất béo sẽ chứa ít năng lượng và không chứa cholesterol thường được sử dụng cho đối tượng có nhu cầu canxi nhưng không muốn tăng cân hoặc cần kiêng chất béo như trong bệnh lý rối loạn chuyển hóa lipid, cholesterol cao, tiểu đường hoặc do kém hấp thu chất béo như bệnh lý gan mật, tiêu hóa.

Xem thêm : Có nên mua sữa non Colomi không? Giá bao nhiêu? Mua ở đâu chính hãng ?

Tìm hiểu thông tin chính thống về nhà sản xuất

Các mẹ lưu ý nên tìm hiểu kỹ thông tin về nhà sản xuất. Chỉ mua sữa công thức tại những cửa hàng uy tín được ủy quyền đầy đủ.

Đặc biệt, nên lựa chọn những nhãn sữa uy tín lâu năm. Sản phẩm được phát triển dựa trên cơ sở nghiên cứu khoa học. Đồng thời, sữa công thức được sản xuất theo dây chuyền hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Như vậy, các mẹ có thể yên tâm sử dụng sản phẩm dinh dưỡng với chất lượng được đảm bảo từ nhà sản xuất và phân phối.

Đọc kỹ bao bì và thành phần sữa công thức cho trẻ sơ sinh

Khi mua sản phẩm dinh dưỡng, nhiều mẹ có thói quen chú ý đến nhãn hiệu và thiết kế bắt mắt mà thường lại bỏ quên một điều rất cơ bản, đó là các thông tin về thành phần sản phẩm được in trên bao bì.

Để biết loại sữa công thức nào tốt cho trẻ sơ sinh, cần chú ý thông tin trong bao bì. Đó là: Hàm lượng chất đạm, chất béo, mức năng lượng có thể cung cấp từ sản phẩm (nên chọn loại sữa với nguồn năng lượng chuẩn 1ml = 1 kcal), các vitamin và dưỡng chất.

Ví dụ như các sản phẩm dinh dưỡng cho trẻ nên chứa các chất như HMO giúp tăng cường đề kháng và hệ dưỡng chất phát triển trí não gồm lutein, vitamin E tự nhiên và DHA.

Nhận biết trực quan vỏ hộp bên ngoài sữa công thức cho trẻ sơ sinh

Để tránh mua nhầm hàng giả, hàng nhái, hàng phân phối không chính thức, khi cầm một sản phẩm sữa trên tay, mẹ cần quan sát những yếu tố: Bao bì có được in sắc nét, rõ ràng không? Sản phẩm có nhãn chứng nhận của đơn vị phân phối chính thức không? Những sản phẩm được nhập khẩu chính thức luôn có tiếng Việt với đầy đủ thông tin thành phần, nơi xuất xứ, ngày sản xuất và thời hạn sử dụng.

Bằng trực quan, nếu thấy nhãn có dấu hiệu bị tẩy xóa, tróc mờ, hộp móp méo, không có nhãn của đơn vị phân phối chính thức… mẹ nên liên hệ với nhà sản xuất thông qua số điện thoại hotline để xác minh nguồn gốc sản phẩm.

Pha và bảo quản sữa công thức cho trẻ sơ sinh đúng cách

• Cách pha. Sữa nên được pha với nước nóng, không nên dùng lò vi sóng hâm nóng. Cha mẹ cũng cần chú ý sữa quá nóng có thể gây bỏng cho em bé.
• Hạn sử dụng. Chỉ dùng sữa còn hạn, nếu quá hạn nên bỏ ngay, bởi sữa quá hạn thì hàm lượng dinh dưỡng bị suy giảm, thậm chí có thể gây bệnh cho trẻ.
• Bảo quản. Cha mẹ cần đọc kỹ thông tin về cách thức bảo quản sữa cho trẻ sơ sinh. Thông tin này được ghi trên bao bì sản phẩm, đặc biệt là trước khi mở sản phẩm. Bảo quản tốt sản phẩm sau khi mở sẽ giúp duy trì chất lượng sữa lâu dài. Ngoài ra cũng đảm bảo an toàn khi sử dụng. Bảo quản đông lạnh sữa công thức là không cần thiết vì sẽ làm giảm chất lượng của sữa.
• Vệ sinh dụng cụ pha sữa. Bình sữa, núm vú giả cần phải được vệ sinh sạch sẽ trước và sau những lần bú của trẻ.
• Sữa công thức cho bé tự chế. Cơ quan Quản lý Thực phẩm – Dược phẩm Mỹ (FDA) không quy định hay khuyến cáo mọi người tự chế sữa. Điều này không đảm bảo hàm lượng dinh dưỡng lẫn an toàn cho trẻ sơ sinh.
• Màu sắc sữa. Luôn luôn kiểm tra, nếu thấy tình trạng đổi màu hoặc có mùi vị lạ thì nên bỏ.

Có nên pha chung sữa non và sữa công thức cho trẻ sơ sinh không ? 

Nhiều mẹ có suy nghĩ pha sữa non với sữa công thức cho trẻ sơ sinh thì sẽ giúp các bé tăng cường được lượng calo. Đồng thời hỗ trợ tốt cho quá trình tăng cân nặng, tăng chiều cao và cải thiện tình trạng bú kém.

Tuy nhiên, sữa mẹ đã có đầy đủ lượng calo bé cần. Sữa mẹ có chất chống oxy hóa, vitamin và các khoáng chất cần thiết cho sự phát triển cả thể chất và trí não của trẻ. Ngoài sữa mẹ không cần bổ sung thêm các chất dinh dưỡng nào khác. Có chăng là mẹ nên cải thiện chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi khoa học để tăng chất lượng sữa mà thôi.

Tác hại của việc trộn sữa non và sữa công thức cho trẻ sơ sinh có thể là:

Sữa công thức và sữa mẹ có công thức khác nhau. Sữa bột cũng được các chuyên gia khuyến cáo nên pha theo hướng dẫn của nhà sản xuất để bé sử dụng an toàn.

Vì vậy, khi pha chung sẽ khiến loại sữa này tương tác với nhau, dẫn đến thành phần của sữa thay đổi. Có khả năng việc làm này có thể khiến bé khó tiêu, dư chất, không hấp thụ tốt được những chất dinh dưỡng cơ thể bé cần.

Tác động xấu đến thận của bé

Khi trộn hai loại sữa này, dạ dày và thận của bé phải làm việc cật lực. Bởi dù cho trẻ có uống tốt thì vẫn sẽ bị khó tiêu hóa bởi lượng dưỡng chất quá tải.

Nguy cơ bé từ chối sữa mẹ vì quen sữa công thức

Mẹ pha sữa công thức vào sữa non cho bé bú mục đích tăng dinh dưỡng cho bé. Nhưng mẹ nên biết bé có thể dễ quen và thích hương vị sữa bột. Từ đó nguy cơ bé từ chối sữa mẹ, nhất là khi bé bú bằng bình bú.

Vậy nên nếu mẹ pha sữa công thức vào sữa non cho bé mà không dùng hết sẽ phải bỏ đi. Việc này vô cùng lãng phí sữa mẹ. Bởi sữa mẹ trong giai đoạn đầu đời là nguồn dinh dưỡng quý giá của bé.

Theo các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, mẹ nên nuôi con bằng sữa mẹ ít nhất 6 tháng đầu tiên sau sinh. Tuy nhiên, nếu nguồn sữa mẹ không đủ hoặc không thể sử dụng, mẹ nên lựa chọn những loại sữa công thức phù hợp với thể trạng của bé. Mẹ lưu ý không nên tự chế sữa cho bé hay trộn sữa non và sữa công thức cho trẻ sơ sinh.

Kết luận

Vậy là chuonchuoncon.com đã tổng hợp đầy đủ thông tin về sữa công thức cho trẻ sơ sinh. Hi vọng thông tin này bổ ích với các mẹ.

Khi các mẹ có đầy đủ kiến thức về dinh dưỡng cho trẻ, các mẹ sẽ không còn lo lắng hay boăn khoăn nhiều nữa. Giai đoạn đầu sau sinh rất quan trọng đối với cả mẹ và bé ! Yên tâm vì Chuonchuoncon.com sẽ tiếp tục đồng hành cùng mẹ trong các bài viết tiếp theo !